แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545-2549) ได้นำเอาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหัวใจสำคัญของการทำแผนดังกล่าว แต่เนื่องจากความเข้าใจในความหมายของปรัชญาดังกล่าวที่มีความลึกซึ้งยังไม่เป็นที่เข้าใจและนำไปสู่การปฏิบัติอย่างกว้างขวาง ประกอบกับรัฐบาลที่ผ่านมาก็มิได้มีความพยายามที่จะนำแผนดังกล่าวมาใช้เป็นนโยบายในการพัฒนาประเทศอย่างแท้จริง นโยบายของรัฐบาลที่เน้นการเข้าถึงแหล่งทุนเป็นสำคัญกลับมีผลในการทำลายความสามารถในการพึ่งตนเองอันเป็นหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจพอเพียง หรือนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจโดยการเน้นการเพิ่มอำนาจการใช้จ่ายของประชาชนโดยไม่คำนึงถึงผลกระทบทางลบในระยะยาว นโยบายเช่นนี้ย่อมสวนทางกับเศรษฐกิจพอเพียง ด้วยเหตุผลดังกล่าวแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550-2554) ซึ่งจะประกาศใช้อย่างเป็นทางการในปี 2550 จึงยังคงนำเอาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่เน้นความสุขของประชาชนมากกว่ารายได้หรือวัตถุเป็นหลักมาเป็นปรัชญานำในการทำแผนดังกล่าว
สิ่งที่ยังคงขาดหายไปในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545-2549) นอกเหนือจากการมีนโยบายจากรัฐบาลที่ไม่ชัดเจนและในบางครั้งเป็นการสวนทางกับเศรษฐกิจพอเพียงแล้ว ปัญหาที่สำคัญอีกปัญหาหนึ่งก็คือ ยังไม่มีเครื่องมือที่จะใช้วัดความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงในระดับเศรษฐกิจมหภาคได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้เพราะการมีดัชนีชี้วัดจะเป็นการกระตุ้นให้ผู้ที่สนใจและผู้กำหนดนโยบายหันมาให้ความสนใจกับความหมายของตัวชี้วัดซึ่งจะเป็นแนวทางที่ทำความเข้าใจกับเศรษฐกิจพอเพียงอีกทางหนึ่งและที่สำคัญยิ่งกว่าก็คือการจัดทำนโยบายให้สอดคล้องกับเศรษฐกิจพอเพียง เพราะมิฉะนั้นนโยบายดังกล่าวจะถูกฟ้องโดยตัวชี้วัด ทำให้ภาครัฐบาลสามารถนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกต์ใช้ในการบริหารเศรษฐกิจและสังคมในภาพรวมได้อย่างเหมาะสม อันจะนำไปสู่การปลูกฝังและปรับเปลี่ยนจิตสำนึกและกระบวนทัศน์ในการปฏิบัติงานของทั้งภาครัฐ ภาคธุรกิจเอกชน และภาคประชาสังคมตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนนำไปสู่การปรับระบบและโครงสร้างการพัฒนาด้านต่างๆ ของรัฐบาลให้อยู่บนพื้นฐานเศรษฐกิจพอเพียง
ในการวิจัยครั้งนี้ สถาบันธรรมรัฐเพื่อการพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อม ได้รับหน้าที่จัดทำดัชนีชี้วัดตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงในมิติวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและมิติทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในภาพรวมระดับประเทศ ภายใต้การบริหารโครงการของสถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม